พระราชวังหลวง

          พระราชวังหลวงหรือที่เรียกกันในปัจจุบันว่า "พระราชวังโบราณ" เป็นที่ประทับของพระมหากษัตริย์ครั้งกรุงศรีอยุธยาเป็นราชธานีทุกรัชกาล
อยู่ริมกำแพงพระนครทางทิศเหนือติดกับคลองเมือง (แม่น้ำลพบุรี)ตัวพระราชวังหลวงในปัจจุบันปรักหักพังเสียหมดแล้วแต่ยังชมที่ตั้งพระราชมณเฑียรและสถานที่สำคัญของเดิมได้อีกหลายแห่ง สมเด็จพระรามาธิบดีที่ 1 (พระเจ้าอู่ทอง) ทรงสร้างพระราชวังหลวงนี้พร้อมกับสร้างกรุงศรีอยุธยา เมื่อ พ.ศ.1893 เดิมปราสาทอยู่ริมพระราชวังทางด้านใต้ห่างแม่น้ำประมาณ 12 เส้นเศษ พระองค์ทรงสร้างปราสาทไว้ 3 องค์ คือ
1. พระที่นั่งไพฑูรย์มหาปราสาท
2. พระที่นั่งไพชยนต์มหาสาท
3. พระที่นั่งไอสวรรย์มหาปราสาท
ปราสาททั้งสามองค์นี้ทำด้วยเครื่องไม้
          ครั้นต่อมาในสมัยสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถเสด็จขึ้นเสวยราชสมบัติเมื่อ พ.ศ.1991 ทรงอุทิศที่ตั้งปราสาทเดิมสร้างเป็นวัดขึ้นในพระราชวัง คือ วัดพระศรีสรรเพชญ์ แล้วทรงย้ายพระราชวังมาสร้างขึ้นใหม่ทางริมแม่น้ำ (คลองเมือง) ฉะนั้นพระที่นั่งต่าง ๆ ที่ปรากฏซากอยู่ในพระราชวังหลวงทุกวันนี้ จึงเป็นของสร้างตั้งแต่ครั้งสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถเป็นต้นมา